Έναρξη της διάσκεψης της Τεχεράνης,28/11/1943

Οι άνεμοι του Β’Π.Π έχουν αλλάξει πιά κατεύθυνση και μετά τις μεγάλες συμμαχικές νίκες σε όλα τα μέτωπα (Στάλινγκραντ,Κούρσκ,Ελ Αλαμέϊν, Μίντγουέϊ, Γκουανταλκανάλ, απόβαση στην Ιταλία με την ταυτόχρονη αλλαγή στρατοπέδου της τελευταίας),διαφαίνεται ότι, αργά η γρήγορα, Γερμανία και Ιαπωνία δεν μπορούν ν’ αποφύγουν τη συντριβή.

Οι τρείς ισχυρότερες δυνάμεις του συμμαχικού στρατοπέδου (ΕΣΣΔ,ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο) αξιολογώντας ότι το τελικό αποτέλεσμα του πολέμου έχει κριθεί,επείγονται να σχεδιάσουν το περίγραμμα του μεταπολεμικού κόσμου καθώς και τις πιθανές σφαίρες επιρροής τους.Υπάρχει πλούσιο παρασκήνιο πίσω από την επιλογή της Τεχεράνης ως πόλης που τελικά θα φιλοξενούσε τη διάσκεψη. Ο Στάλιν (Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι), με το πρόσχημα που εν μέρει ήταν αληθές δηλαδή της μη απομάκρυνσης από τη χώρα του λόγω των στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον των Γερμανών, ήθελε να είναι όσο πιό κοντά γινόταν στη Μόσχα.

Ο Τσόρτσιλ (Winston Spencer Churchill) τελικά δέχτηκε να πάει,αφού το Ιράν ήταν μία χώρα στην οποία η βρετανική επιρροή ήταν ιδιαίτερα σημαντική,ενώ ο Ρούζβελτ (Franklin Delano Roosevelt) παρά το γεγονός της κακής κατάστασης της υγείας του αλλά και της ύπαρξης μιάς άγραφης παράδοσης η οποία επέτασσε τη μή απομάκρυνση του προέδρου από τη χώρα εν καιρώ πολέμου,δεν έφερε τελικά αντίρρηση,αξιολογώντας ότι εκείνο που είχε σημασία ήταν να κερδίσει αυτά τα οποία ήθελε γιά τη πατρίδα του.Οι επιδιώξεις των τριών δυνάμεων γιά μετά το τέλος του πολέμου διέφεραν σημαντικά,όπως ήταν φυσικό.

Οι Σοβιετικοί επείγονταν,αφ’ ενός μεν να εξασφαλίσουν την οριστική συμφωνία με τις αγγλοσαξωνικές δυνάμεις γιά τη δημιουργία ενός δευτέρου μετώπου στη δύση (απόβαση στις γαλλικές ακτές),αφ’ ετέρου αξιοποιώντας και τη πολύ σημαντική αμερικανική βοήθεια,να διώξουν τους Γερμανούς από τη χώρα και να προωθήσουν τα δυτικά τους σύνορα όσο πιό μακριά μπορούσαν,γεγονός που θα τους πρόσφερε τα επιπλέον χιλιόμετρα που θα τους εξασφάλιζαν από την όποια μελλοντική εισβολή,συν την πρόσθεση στο σοβιετικό μπλοκ αρκετών χωρών της ανατολικής Ευρώπης.

Οι Βρετανοί ήθελαν να διατηρήσουν την αυτοκρατορία τους και τον ρόλο τους στη παγκόσμια σκακιέρα,όμως το οικονομικό βάρος του πολέμου εναντίον και των τριών δυνάμεων του Άξονα τους είχε συνθλίψει,με τους Αμερικανούς ν’ αποτελούν τους βασικούς τους πιστωτές.Οι Αμερικανοί τέλος διεξήγαγαν έναν πόλεμο σε σημαντικά μέτωπα ( Ειρηνικός,Ιταλική χερσόνησος) με την θηριώδη βιομηχανία τους να έχει πάρει γιά τα καλά εμπρός και ο στόχος τους ήταν αναμφισβήτητα η παγκόσμια κυριαρχία η οποία περνούσε,εκτός από την μελλοντική αναχαίτιση της ΕΣΣΔ,και μέσα από τη διάλυση των παλαιών αποικιοκρατικών αυτοκρατοριών (βρετανική και γαλλική) με κύριο όπλο την οικονομική υπερχρέωση των τελευταίων.

Εν τω μεταξύ,μία από τις προτεραιότητες του Ρούζβελτ ήταν η απρόσκοπτη ενίσχυση του σοβιετικού στρατού,αφού ήταν ορατό διά γυμνού οφθαλμού ότι όσο περισσότερες γερμανικές δυνάμεις δέσμευε το ρωσικό μέτωπο,τόσο περισσότερες πιθανότητες θα είχε η συμμαχική απόβαση στις γαλλικές ακτές.Όταν τελείωσε η διάσκεψη (01/12/1943),συμφωνήθηκαν,μεταξύ των άλλων,ο συντονισμός των επιχειρήσεων των τριών δυνάμεων και αυτό που τόσο πολύ επιθυμούσε ο Στάλιν, η προετοιμασία γιά την απόβαση των δυτικών στη Γαλλία μέχρι τον Μάϊο του 1944.

Ένα παράπλευρο αποτέλεσμα αυτής της τόσο σημαντικής διάσκεψης ήταν και ο υποβιβασμός της Βρετανίας σε χαμηλότερη θέση σε σχέση με τις ΕΣΣΔ και ΗΠΑ γιά να δικαιωθεί έναν αιώνα μετά,η πρόβλεψη-όραμα του Alexis De Tocqueville…Αυτό ήταν ένα πολύ πικρό χάπι γιά να το καταπιεί η βρετανική περηφάνεια,αλλά οι καιροί είχαν πλέον αλλάξει και η αυγή της νέας τάξης πραγμάτων,όπως την ξέραμε μέχρι το 1990 (κατάρρευση του ανατολικού συνασπισμού),πρωτοφάνηκε στην Τεχεράνη…Τα υπόλοιπα ξεκαθαρίστηκαν δύο χρόνια αργότερα στο Πότσνταμ και στην Γιάλτα…

Διαβάστε Περισσότερα