Hendrik Johannes Cruijff Κώστας Ιλίσια

Ο μεγάλος Ολλανδός διεθνής ποδοσφαιριστής και απο τους κορυφαίους όλων των εποχών, γεννήθηκε στο Άμστερνταμ στις 25 Απρίλιου του 1947. Το σπίτι του ηταν κοντά στο γηπεδο του Αγιαξ κι έτσι το 1959 πηγαίνει στις ακαδημίες της ομάδας. Το 1964 προβιβάζετε στην πρώτη ομάδα του “Αίαντα” και κάνει το ντεμπούτο του στις 15 Νοέμβρη του ιδίου έτους.

Δεν είχε καν συμπληρώσει τα 18 του χρόνια, αγωνιζόταν σαν σέντερ φορ αλλά είχε τέτοιο ταλέντο που έπαιζε και στα πλάγια, κάλυπτε κι επέστρεφε πάλι σαν σέντερ φορ ανάλογα με την εξέλιξη του αγώνα. Ο Γιόχαν ηταν άπειρος και αδυνατούλης και δεν έπειθε τον προπονητή του έτσι εκείνη τη χρονιά αγωνίστηκε μόνο σε 10 ματς και πέτυχε 4 τέρματα.

Τον επόμενο χρόνο με νέο προπονητή στον Αγιαξ τον Ρίνους Μίχελς,  ο Κροιφ κάνει τη διαφορά. Έπαιζε βασικός, ο Αγιαξ κατακτά το πρωτάθλημα κι εκείνος σκοράρει 25 φορές. Η χρονιά 1966-67 ηταν ακόμη καλύτερη αφού ο Αγιαξ κάνει νταμπλ , πετυχαίνει ρεκόρ καταρρίπτω έως σήμερα με 122 γκολ , ο Κροιφ βγαίνει πρωτος σκόρερ με 33 γκολ και ανακηρύσσεται καλύτερος παίκτης της χρονιάς. Στα 9 χρόνια που αγωνίστηκε με τη φανέλα του Αγιαξ έγινε ο φυσικός ηγέτης της ομάδας και εκτελεστής πετυχαίνοντας 190 γκολ σε 239 ματς.

Σε ηλικία 19 ετών κάνει το ντεμπούτο του με την εθνική Ολλανδίας σε αγώνα κόντρα στην Ουγγαρία. Η πρώτη θητεία του στον Αγιαξ τελειώνει το 1973 ( επέστρεψε τη διετία 1981-83) με την ομάδα να θεωρείται απο τις καλύτερες όλων των εποχών παίζοντας το total football, κατακτώντας πολλούς τίτλους όπως και τα 3 συνεχόμενα κύπελλα πρωταθλητριών το πρώτο της σειράς εναντίον του Παναθηναϊκού στο Γουέμπλει το 1971.

Το 1973 τον αποκτά η Μπαρτσελόνα με ποσό ρεκόρ για την εποχή αντιστοιχούν σε 2,5 εκατ. ευρώ !!!( μιλάμε για 47 χρόνια πριν). Η μεταγραφή του ηταν περιπετειώδης αφού ο Αγιαξ είχε συμφωνήσει με τη Ρεάλ Μαδρίτης, ο ασυμβίβαστος όμως Κροιφ αρνήθηκε κι αυτή του η άρνηση νίκησε τα διαφορά γραφειοκρατικά εμπόδια που δημιουργήσαν οι Μερένγκες.

Στην Μπάρτσα ο ιπτάμενος Ολλανδός ξαναβρήκε τον Μίχελς ( είχε φύγει απο τον Αγιαξ το 1971) κι οδήγησε τους Καταλανούς στην κατάκτηση του πρωταθλήματος μετά απο 14 χρόνια, αυτο συνοδεύτηκε κι απο μια επιβλητική νίκη επι της Ρεάλ με 5-0 και μάλιστα μεσα στο Σαντιάγο Μπερναμπέου μαζί κέρδισε και τη δεύτερη χρυσή μπάλα απο τις τρεις στην καριέρα του. Οι οπαδοι της Μπάρτσα τον λάτρεψαν κι ακόμη πιο πολύ όταν βάφτισε με το Καταλανικό όνομα Τζόρντι τον γιο του.

Στην Καταλονία έμεινε ως το 1978, χρονιά που έκανε την τελευταία εμφάνιση με τη φανέλα της εθν. Ολλανδίας χωρίς όμως να αγωνιστεί στο μουντιάλ της Αργεντινής. Είχαν ειπωθεί πολλά για την τότε απόφαση του να απέχει απο το Παγκόσμιο κύπελλο όπως οτι στην Αργεντινή κυβερνούσε ο δικτάτορας Βιδέλα. Η απάντηση ήρθε απο τον ίδιο 30 χρόνια αργότερα αποκαλύπτοντας οτι είχε πέσει θύμα απόπειρας απαγωγής στο σπίτι του στη Βαρκελώνη. Αυτο τον επηρέασε τόσο ,ώστε να αποφασίσει να μην πάει στο μουντιάλ της Αργεντινής.

Το καλοκαίρι του 1978 ο Κροιφ αποφασίζει να κρεμάσει τα παπούτσια του, στα 31 του χρόνια. Χαιρετά το κοινό της Μπάρτσα με αγώνα εναντίον του Αγιαξ οπου οι Καταλανοί νικούν με 3-1. Το Νοέμβρη του 1978 , ο Αγιαξ με τη σειρά του διοργανώνει αγώνα αποχαιρετισμού στον Κροιφ στο Ολυμπιακό στάδιο του Άμστερνταμ με προσκεκλημένη τη Μπάγερν Μοναχού. Ο αγώνας βέβαια μόνο γιορτή δεν ηταν γιατί σε ένα γεμάτο στάδιο κι εκατομμύρια τηλεθεατές ο Αγιαξ ηττάται με 8-0 ο δε Κροιφ μετά το όγδοο γκολ των Γερμανών εγκαταλείπει το γηπεδο.

Το 2006 ορισμένοι παίκτες των Βαυαρών ζήτησαν συγνώμη γι’ αυτόν τον αγώνα( νωρίς το κατάλαβαν ). Ο Κροιφ όμως δεν αφήνει τη μπάλα, έτσι ο δαντελένιος Ολλανδός επιστρέφει το 1979 στα 32 του, πάει στην Αμερική για 2 χρόνια και αγωνίζεται τη σεζόν 1979-80 με τους Los Angeles Aztecs και την επόμενη 1980-81 με τους Washington Diplomats.

Το 1981 επιστρέφει στην Ευρώπη ,Ισπανία συγκεκριμένα, για λογαριασμό της Λεβάντε. Η διετία 1981-83 τον βρίσκει στη μεγάλη του αγάπη, τον Αγιαξ, κατακτώντας μαζί του το πρωτάθλημα του 1983. Η επόμενη χρονιά 1984 τον βρίσκει στη μισητή αντίπαλο του Αγιαξ, τη Φεγενορντ του Ρότερνταμ. Και με αυτή την ομάδα κατακτά πρωτάθλημα Ολλανδίας , ανακηρύσσεται για 5η φορά στην καριέρα του καλύτερος ποδοσφαιριστής στο πρωτάθλημα και με συμπληρωμένα τα 37 του κρεμάει οριστικά τα ποδοσφαιρικά του υποδήματα.

Αγωνίστηκε συνολικά σε 752 επίσημους αγώνες σημειώνοντας 428 γκολ. Σε επίπεδο συλλογών κατέκτησε όλους τους τίτλους, εγχωρίους και διεθνείς : πρωτάθλημα κ’ κύπελλο Ολλανδίας, πρωτάθλημα κ’ κύπελλο Ισπανίας, κύπελλο πρωταθλητριών, Ευρωπαϊκό Σούπερ καπ, διηπειρωτικό. Στην εθνική Ολλανδίας έπαιξε 48 ματς πετυχαίνοντας 33 τέρματα και κατακτώντας μια δεύτερη θέση το 1974 στο παγκόσμιο κύπελλο της Γερμανίας.

Μια άλλη καινοτομία που εισήγαγε εκτός απο το διαφορετικό στυλ παιχνιδιού του, ηταν και η φανέλα με το νούμερο 14. Τότε οι βασικοί χρησιμοποιούσαν αριθμούς στις φανέλες απο το 1 έως το 11, οι αναπληρωματικοί απο το 12 έως το 16( οι αποστολές τότε ηταν 16αδες). Ο Γιόχαν φόραγε το 9 αρχικά , όμως όταν τραυματίστηκε για αρκετό διάστημα κι επανήλθε , το 9 το είχε ο συμπαίκτης του Μιουρεν Ο Κροιφ αποφάσισε να αγωνιστεί με το νούμερο 14 αριθμό που χρησιμοποιούσε μονιμά έκτοτε κι έγινε σήμα κατατεθέν του.

Η προπονητική του καριέρα ηταν αξιόλογη επίσης. Απο το 1985-88 ηταν στον Αγιαξ κατακτώντας  μεταξύ άλλων και κύπελλο κυπελλούχων σε τελικο που έγινε στην Αθηνά το 1987 και αναδεικνύοντας ταλέντα όπως Μάρκο Βαν Μπάστεν, Φρανκ Ραικαρντ και Ντένις Μπέργκμαν. Στον πάγκο της Μπάρτσα κάθισε απο το 1988 έως το 1996 κερδίζοντας κύπελλο πρωταθλητριών και κυπελλούχων όπως και 4 σερί πρωταθλήματα απο 1991 έως και 1994.

Αυτο που έδωσε ο Κροιφ στη Μπαρτσελόνα δεν ηταν μόνο τα τρόπαια αλλά η νοοτροπία νικητή και η ποδοσφαιρική ταυτότητα και ιδεολογία τα οποία ειναι κληρονομιά ως σήμερα. Μετέφερε απο τον Αγιαξ και το βελτίωσε στη Μπάρτσα το στυλ παιχνιδιού tiki-taka βάζοντας τα θεμέλια για τη σχολή ποδοσφαίρου Barca-Ajax όπως την ονόμασαν πολλοί. Με 11 τρόπαια συνολικά έγινε ο πιο επιτυχημένος προπονητής στην ιστορια του συλλόγου έως ότου τον ξεπεράσει ο πρώην παίκτης του Πεπ Γκουαρδιολα με 15 τρόπαια.

Το διάστημα 2009-2013 ηταν προπονητής της μη επίσημα αναγνωρισμένης εθνικής Καταλονίας. Το 2006 τιμήθηκε απο την Βουλή της Καταλονίας με τον σταυρό του Σαν Ζόρντι που ειναι υψίστη διάκριση. Η ταινία ” En un momento dado” , ειναι αφιερωμένη σε αυτόν, χαρακτηριστικά να πούμε οτι ένας ηλικιωμένος οπαδός της Μπάρτσα βουρκωμένος ανέφερε οτι ακόμη και σήμερα δεν τον έχουμε ευχαριστήσει αρκετά για όσα προσέφερε στην Καταλονία, μας έκανε υπερήφανους, ειναι ο σωτήρας μας!!!

Το 2010 ένας αστεροειδής, ο 14282, πήρε το όνομα του. Έγινε το τριτο ουράνιο σώμα με όνομα ποδοσφαιριστή. Ο Γιόχαν ηταν τακτικός καπνιστής, το διέκοψε το 1991 την ημέρα που υπεβλήθη σε διπλή χειρουργική επέμβαση παράκαμψης καρδίας. Μας άφησε στις 24 Μάρτιου του 2016 ένα μήνα πριν κλείσει τα 69 του χρόνια μετά απο μάχη με τον καρκίνο του πνεύμονα. Ο Φραντς Μπεκενμπάουερ τον αποχαιρέτησε λέγοντας οτι ηταν ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής που έβγαλε η Ευρώπη. Ο ίδιος ο Φραντς κάποια στιγμή αργότερα είπε οτι αν παίκτες όπως Γκάρεθ Μπέιλ και Κριστιάνο Ρονάλντο κοστίζουν γύρω στα 100 εκ. ευρώ, τότε ο Γιόχαν Κροιφ θα κόστιζε δισεκατομμύρια ευρώ.

Επτά μήνες μετά τον θάνατο του κυκλοφόρησε η αυτοβιογραφία του με τίτλο: My Turn, η οποία και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες.

Ο Γιόχαν είχε πει κάποια ωραία πράγματα, ας θυμηθούμε μερικά:

– Οι επιθετικοί μου πρέπει να τρέχουν 15 μετρά, αν δεν το κάνουν η ειναι βλάκες ή κοιμούνται.

-Στη διαρκεια ενός παιχνιδιού ο μέσος όρος που ένας ποδοσφαιριστής έχει τη μπάλα ειναι 3 λεπτά. Για να καταλάβεις πόσο καλός ειναι πρέπει να δεις τι κάνει στα υπόλοιπα 87.

-Οι Ισπανοί παίκτες ειναι ιδανικοί για να δουλεύεις μαζί τους, οι Ολλανδοί αντιθέτως μόλις πας να πεις κάτι έχουν προλάβει ήδη να πουν: ναι , αλλά…..

-Ξέρεις αν ένας ποδοσφαιριστής χτυπάει σωστά τη μπάλα όχι βλέποντας τον αλλά ακούγοντας τον ήχο που κάνει το παπούτσι του στην επαφή με τη μπάλα.

– Όταν προηγείσαι 5-0 το να ψάξεις το 6ο γκολ δεν έχει νόημα, πιο θεαματικό για την κερκίδα ειναι να προσπαθήσεις να σημαδέψεις το δοκάρι.

Ως παίκτης ο Κροιφ είχε επισκεφτεί την Ελλάδα παίζοντας τον Φεβρουάριο του 1973 φιλικά με τον Αγιαξ εναντίον του ΠΑΟΚ στην Τούμπα και στο Καραϊσκάκη εναντίον του Ολυμπιακού. Ο κόσμος του ΠΑΟΚ έφυγε απογοητευμένος απο το γηπεδο αφού ο Κροιφ αγωνίστηκε μόλις 26 λεπτά. Έπαιξε επίσης εναντίον του ΠΑΟΚ στην Τούμπα το 1975 με τη φανέλα της Μπάρτσα για αγώνα ευρωπαϊκού κυπέλλου( οι Θεσσαλονικείς κέρδισαν 1-0, το γηπεδο της Μπαρτσελόνα στη ρεβάνς ηταν κατηφορικό) . Επίσης εναντίον της Εθνικής μας με την Ολλανδία στο Καραϊσκάκη, το αποτέλεσμα ηταν βαρύ χάσαμε 5-0 κι ο Κροιφ είχε σκοράρει.

ΥΓ. Ο Κροιφ σημάδεψε τη γενιά μου, γυμνάσιο πηγαίναμε και θυμόμαστε αυτο το ελάφι, το ζαρκάδι, τον αέρινο, τον βελούδινο, τον δαντελένιο, τον ιπτάμενο Ολλανδό. Βλέποντας τη φιγούρα του με το μακρύ μαλλί αν δεν ηταν παίκτης σταρ άνετα θα τον έκανες ροκ σταρ ακόμη κι ηθοποιό. Μεγάλη μορφή τι να λέμε τώρα!!!

Κώστας Ιλίσια

Αφιέρωμα στον ” ιπτάμενο ολλανδό” Γιόχαν Κροιφ.   6 min 32 sec

Ιστορίες από τα μουντιάλ – Γιόχαν Κρόιφ (Ολλανδία)

Johan Cruijff- Legendary goals/skills/passing

https://www.youtube.com/watch?v=fRmJuiy_Y6w&t=27s

 

 

 

 

Διαβάστε Περισσότερα