Η ζωή του μουσικού Don Shirley αναβιώνει μέσα από το αριστουργηματικό, κινηματογραφικό έργο Green Book, στο οποίο ανακαλύπτουμε σημαντικές πτυχές της μουσικής του πορείας. Η ιστορία του, λοιπόν, εκτυλίσσεται στο μακρινό 50′, σε μία κοινωνία της Αμερικής, εμφανώς απροετοίμαστη να δεχθεί την φυλετική ισότητα και προσκολλημένη στις παραδοσιακές και μακροχρόνιες δομές της.

Γεννημένος στη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών το 1927, ο τζαμαϊκανής καταγωγής Don Shirley εκδήλωσε μία ιδιαίτερη κλίση στη μουσική ήδη από νεαρή ηλικία. Συγκεκριμένα, του έγειρε το ενδιαφέρον η κλασική μουσική, ενώ βέβαια τα πρωταρχικά μουσικά ερεθίσματα τα οφείλει στη μητέρα του. Η ίδια αποτέλεσε τον καθοδηγητή, την ευχάριστη αιτία όσον αφορά τις σπουδές και τη λαμπρή καριέρα, που του έμελλε ως πεπρωμένο.

O Don Shirley κατόρθωσε να σπουδάσει αυτό που λάτρευε επί το πλείστον: σύνθεση κλασικής μουσικής και τους εμβληματικούς εκπροσώπους της, ευρισκόμενοι στο πάνθεον της μουσικής ιστορίας. Διαχρονικά ονόματα, όπως Tchaikovsky, Mozart, Vivaldi, τον επηρέασαν θετικά και είχαν σπουδαίο αντίκτυπο στην μετέπειτα εξέλιξη του. Εξ αρχής, ο Don Shirley αποτέλεσε ένα σπάνιο, ατομικό ταλέντο. Ένας βιρτουόζος του πιάνου, που κατέτασσε τον εαυτό του ανάμεσα σε λίγους, εναπομείναντες πιανίστες εκείνης της εποχής. Δεξιοτέχνης και ευρηματικός, δημιουργώντας κυρίως μακρές, νοσταλγικές ή άλλοτε μελαγχολικές μελωδίες. Υπήρξε άνθρωπος απόμακρος και καχύποπτος προς τους υπόλοιπους σταρ, σχετικά με τα ιδεώδη ή τις πεποιθήσεις τους. Δεν τον ενθουσίαζε η ανοδική πορεία του ροκ εν ρολ, ενώ εξίσου δεν μελετούσε καριέρες συμπατριωτών του. Μοναδική προτίμηση εξέφρασε μόνο στο είδος jazz, από το οποίο υιοθέτησε λαμπρές μουσικές ιδέες.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το πιάνο θεωρούνταν το απόλυτο μέσο, προκειμένου να εκφράσει τα συναισθήματα και τις πεποιθήσεις του ως άνθρωπος. Ήταν το πολύτιμο «διαβατήριο», για να εισέλθει στις δεξιώσεις, σε αριστοκρατικά σαλόνια, περικυκλωμένος από ανθρώπους που θαύμαζαν την τέχνη του. Ήθελε να αντιμετωπιστεί ως ίσος στο ύψος των ματιών τους, να κερδίσει περηφάνια και τιμή για χάρη των συμπατριωτών του και να περιθωριοποιήσει τα στερεότυπα που διαπότιζαν την κοινωνία. Παρότι άνηκε εξ αρχής στη κατηγορία των ελίτ, όντας αναγνωρισμένος για τη ποιότητα του, δέχθηκε και ο ίδιος το σκληρό πρόσωπο της στερεοτυπικής αντίληψης.

Με το πέρασμα των χρόνων, η μουσική ιδιοφυΐα Don Shirley άρχισε να ξεθωριάζει στη μνήμη του ευρύτερου κοινού. Υπήρξε ένας έξοχος πιανίστας και προσηλωμένος στο είδος που ειδικευόταν. Δεδομένου όμως, ότι το πιάνο ως μουσικό όργανο κυριάρχησε το 19ο αιώνα, οι τάσεις των νεότερων γενιών στράφηκαν προς τα νέα, επαναστατικά ακούσματα, όπως το rock, rockabilly, jazz ή country. Τους ενθουσίαζε πλέον το διαφορετικό μουσικό στοιχείο και ο ξέφρενος ρυθμός του, λησμονώντας επομένως πνευματικές συνθέσεις μελωδιών. Ο Don Shirley έφτασε στο αποκορύφωμα της καριέρας του, όταν κυκλοφόρησε τα δύο εξής άλμπουμ: Drown in my own tears (1962) και Extraodrinary Pianist/Piano arrangements of Famous spirituals (1962). Αποτέλεσαν τον «καθρέφτη» για την αξία της αφροαμερικανικής κοινότητας και μία προσπάθεια να αναγνωρίσει ο κόσμος την αξιομνημόνευτη παράδοσή της.

Εν κατακλείδι, μολονότι ο Don Shirley έφυγε «αθόρυβα» από τη ζωή το 2013, άφησε πίσω του τεράστια μουσική κληρονομιά, συνοδευόμενη από αρκετά διδάγματα που χρήζουν συζήτηση και προβληματισμό. Το Green Book αποτελεί τη χρυσή ευκαιρία να γνωρίσει κανείς το μουσικό του μεγαλείο, το πνεύμα και τις αντιλήψεις του ως προς τον ίσο άνθρωπο και τα δικαιώματά του.