Η ποδοσφαιρική επανάσταση της Καταλονίας. Σε μία νεαρή ηλικία, στα σχολικά χρόνια, είχες την ευκαιρία να συνδυάσεις την αγάπη για το άθλημα με την πιο πλήρη ομάδα της εποχής. Υπήρξαν αξιοσημείωτες στιγμές στην ιστορία της: το στίγμα του Κρόιφ, οι παρουσίες Μαραντόνα, Ρονάλντο και κάποιες σκόρπιες συλλογικές επιτυχίες. Σε καμία περίπτωση δεν αναμέναμε την εγκαθίδρυση της Μπάρτσα στους κορυφαίους, παραμένοντας επίκαιρη τουλάχιστον μία δεκαετία. Ο σύλλογος απέκτησε τον λεγόμενο ελιτισμό. Απελευθερώθηκε από την έπαρση του νέου και πλέον συμβιώνει με την απαίτηση συνεχούς διάκρισης και διατήρησης του μύθου της.

The Golden Smile (2003-2008)

Η έλευση του Ρόνι σηματοδότησε την απαρχή των πάντων. Ένα σύνολο παικτών που απέβλεπε σε αναγνώριση και υστεροφημία. Ρόστερ με αστείρευτο ταλέντο και προοπτικές ανέλιξης. Ο Βραζιλιάνος διέθετε το αναπάντεχο, την λεγόμενη αναρχία που σήμερα σπανίζει σε μονάδες του συστήματος και της τάξης. Έβγαινε εκτός ορίων, καθώς ανακάλυπτε νέες πτυχές του αθλήματος. Άξιοι συμπαραστάτες οι Ντέκο, Ετό, οι νεαροί Ινιέστα, Τσάβι, ο πολύτιμος Μαρκέζ και ο «λεοντόκαρδος» Πουγιόλ. Το κλαμπ ανέβλυζε από αισιοδοξία, βασιζόμενο κυρίως στο προϊόν της Μασία. Σίγουρα η επιρροή του Ροναλντίνιο υπήρξε καταλύτης για το ελπιδοφόρο οικοδόμημα, αλλά η βάση για την εξασφάλιση του μέλλοντος προερχόταν από τα φυτώρια.

Εκείνη η εποχή σηματοδότησε την επίτευξη ομοιογένειας του συνόλου. Οι παίκτες ήταν απελευθερωμένοι από το ψυχολογικό βάρος της νίκης, των τίτλων και της αναγκαίας επιτυχίας. Ο κόσμος έδειξε υπομονή, δίνοντας χρόνο στο τότε εγχείρημα. Τα ιδιαίτερα στοιχεία έκαναν σύντομα την εμφάνιση τους. Όποιος παρακολουθούσε τα πρώτα βήματα αυτής της φουρνιάς, παρατηρούσε τους πρωτόγνωρους αυτοματισμούς, τριγωνικές συνεργασίες και ατομικό ταλέντο. Ο Ροναλντίνιο, από την άλλη, πρόσθετε την ικανότητα του εξεζητημένου. Έφερε μαζί του την απόλαυση για το άθλημα. Διέθετε το λεγόμενο «χρυσό χαμόγελο». Υπεράνω λοιπόν φάουλ, καβγάδων και σκληρών μονομαχιών. Αποτύπωσε περίτρανα πώς το άθλημα στηρίζεται μόνο στη σχέση με το τόπι και πώς θα βελτιστοποιήσει κανείς το έργο του με αυτό.

The Era of Tiki Taka (2008-2013)

Η άδοξη αποχώρηση του Ρόνι και άλλων αστέρων έδωσε χώρο στους ώριμους Καταλανούς και τον νεαρό Μέσι να σφραγίσουν την αγωνιστική τους παρουσία. Η ιδέα προϋπήρχε και το ατομικό ταλέντο ήταν φανερό. Ωστόσο, η αποτύπωση μίας βελτιωμένης εκδοχής του συνόλου χρειάζεται και έναν καθοδηγητή. Ο άγουρος Γκουαρδιόλα αναλαμβάνει, δεχόμενος αρχικά την αμφιβολία από όλες τις πλευρές. Η αμφισβήτηση προς το νεαρό της ηλικίας του και η απειρία δίχως παραστάσεις τον θέτουν σε έναν αγώνα επιβεβαίωσης.

Η πρώτη, όμως, απόπειρα εν έτη 2008 φέρνει την έλευση του Guardiolismo. Ένα αγωνιστικό κίνημα που χαρακτηρίζει τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες τον Πεπ στη προπονητική του καριέρα. Βέβαια, ένας δάσκαλος μπορεί να επιβάλλει τη μεθοδολογία του, αλλά χωρίς τη μοναδικότητα των μονάδων το αποτέλεσμα θα ήταν διαφορετικό. Αθλητές, όπως οι Ινιέστα, Τσάβι, Ντάνι, Μέσι κλπ., συνθέτουν το ισχυρότερο χημικό στοιχείο, ξεδιπλώνοντας ανεπανάληπτο ποδόσφαιρο με τον εξής τίτλο Tiki Taka.

H νέα Καταλανική «τέχνη» παρέπεμπε στον Άγιαξ του Κρόιφ, όντας η μετεξέλιξη του Ολλανδικού μοντέλου. Η τετραετία, λοιπόν, συνδυάστηκε με απλότητα κινήσεων, ασφυκτικό πρέσινγκ από τρία σπάνια χαφ στο είδος τους. Παραγωγή παιχνιδιού βασιζόμενο στην υψηλή τεχνική και στην άμεση εναλλαγή πάσας με ένα άγγιγμα. Η καλοδουλεμένη μηχανή μπορούσε να απορροφά ταλέντο παικτών, οι οποίοι γινόντουσαν άμεσα πρωταγωνιστές (πχ. Βίγια). Η λεγόμενη μαγεία όμως ερχόταν από τα πόδια του «φαινόμενου» Μέσι, προσφέροντας την τελική εκτέλεση ενός έργου διάρκειας τεσσάρων ετών.

Η Μπάρτσα του Πεπ ξεπέρασε κάθε φιλοδοξία, ακόμη και του πιο απαιτητικού φίλου του αθλήματος. Έστρεφες το βλέμμα κυρίως στο πλουραλισμό κινήσεων της ομάδας, παρά στη βλέψη του σκορ ή του αποτελέσματος. Ενδιαφερόσουν κυρίως για τον τρόπο που θα έρθει στο πλεχτό η μπάλα, για την «ιεροτελεστία» πριν την τελική κατάληξη. Η αντιμετώπιση της Μπάρτσα επετεύχθη εν μέρει με την συνολική αμυντική προσήλωση των αντιπάλων. Με τη πάροδο του χρόνου, την κατέστησαν σε παθητικό ρόλο, ανιαρή και προβλέψιμη. Διέθετε πρώτο λόγο σε κυριαρχία, αλλά εγκλωβιζόταν συχνά μέσα στον δυσθεώρητο αριθμό πάσας. Με αποτέλεσμα, στα νεότερα χρόνια η ίδια να προσεγγίζει το πλάνο σε πιο direct έλεγχο.

«Inmessionante» (2014-2020)

Η καμπή στις ξέφρενες παραστάσεις έφερε και σκέψεις ισχυρής ενίσχυσης του κλαμπ. Οι Σουάρεζ, Νειμάρ και κάποια σημαντικά γρανάζια προστίθενται στη παλαιά φρουρά. Ωστόσο, η εξάρτηση Μέσι καθίσταται συνήθεια και συγχρόνως κατάρα μέχρι σήμερα. Ο όρος «Inmessionante» εντοπίζεται στο ισπανικό λεξικό και αποτελεί φόρο τιμής στον «κοντό» μάγο. Η έννοια της λέξης συμβολίζει το μοναδικό ποδόσφαιρο που παράγεται από τα πόδια του Αργεντινού, ως μία ανεξέλεγκτη ιδιότητα και πηγή δημιουργίας.

Δυστυχώς, η ομάδα άρχισε να χάνει τα χαρακτηριστικά της, αποτυγχάνοντας να βρει νέο πλάνο. Βυθισμένη στην αγωνιστική εσωστρέφεια, αρκείται σε κάποιες τελευταίες εκλάμψεις του total football που θαυμάσαμε. Οι λίγες όμορφες στιγμές προέρχονται από τον Μέσι, ή από το ακλόνητο δίδυμο Τσάβι – Ινιέστα ή τον Νειμάρ πριν την τελική φυγή τους. Ταλέντα επάξια δεν κυκλοφορούν πλέον στην αγορά, για να αντικαταστήσουν τους πυλώνες του ρόστερ. Η σχέση εξάρτησης της Μπάρτσα με το τοτέμ της τείνει να γίνει η αιτία διάλυσης της. Η ασφαλής επανάπαυση στο «όχημα» του Μέσι αποπροσανατολίζει τους ιθύνοντες, παραβλέποντας το κοντινό αύριο δίχως τον τελευταίο αστέρα της.

Η φράση, λοιπόν, «έλα μόδα είναι, θα περάσει…» δεν ευσταθεί πλέον στο ύψος του τωρινού κλαμπ. Ήταν όντως trend, το οποίο όμως διήρκησε στο χρόνο και αύξησε τις φιλοδοξίες του κοινού. Σήμερα συγκαταλέγεται στους πλουσίους, εγκαταλείποντας τον μανδύα ενός ταπεινού και λαοφιλούς συλλόγου. Για χάρη της κορυφής, μάχεται με τους κορυφαίους αντίστοιχα. Το σλόγκαν «Més que un club» ξεθώριασε, η Μασία ανήκει σε δεύτερη μοίρα, ενώ τα κέρδη του branding και η ανάγκη οικονομικής ανύψωσης έρχονται σε πρώτο πλάνο.