ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ-Verdun,21/02/1916-18/12/1916 ΥΠΟΓΡΑΦΗ:ESR

 Ώρα 07:00 της 21ης Φεβρουαρίου 1916,βόρεια της πόλης του Verdun (Βερντέν) στη Λορένη,στη βορειοανατολική Γαλλία…Χίλια περίπου γερμανικά κανόνια ξερνούν μία θάλασσα φωτιάς και ατσαλιού πάνω στις γαλλικές θέσεις άμυνας…Με τη λήξη του μπαράζ από το πυροβολικό,χιλιάδες Γερμανοί στρατιώτες βγαίνουν από τις οχυρωμένες θέσεις τους και επιτίθενται σ’ ένα μέτωπο πλάτους τριάντα χιλιομέτρων και βάθους πέντε.
Ο γαλλικός στρατός όμως δεν είναι απροετοίμαστος·τους υποδέχεται με μιά καταιγίδα οβίδων,όλμων και σφαιρών από πολυβόλα και ατομικά τουφέκια…
Λίγο αργότερα το ανθρώπινο κύμα η πιό σωστά ότι απόμεινε από αυτό,πέφτει πάνω στις γαλλικές γραμμές…Τώρα τον λόγο έχει η χειροβομβίδα,η ξιφολόγχη,το μαχαίρι,τα γυμνά χέρια…Η αιματηρότερη μάχη του Α΄Π.Π και μία από τις φονικότερες στη παγκόσμια ιστορία έχει μόλις ξεκινήσει…
Θα χρειαστεί να περάσουν σχεδόν δέκα μήνες γιά να τελειώσει αυτό το απίστευτο μακελειό που κόστισε κοντά στο ένα εκατομμύριο απώλειες συνολικά.Μιά ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων και από τα δύο έθνη θυσιάστηκε σ’ αυτό το σφαγείο γιά λίγα μέτρα γης.Όμως γιατί συνέβησαν όλ’ αυτά;Γιατί τότε και γιατί εκεί;Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή…
Στα τέλη του 1915 και μετά τις μάχες του ποταμού Μάρνη,το μέτωπο είχε σταθεροποιηθεί από το Μπελφόρ στην βορειοανατολική Γαλλία κοντά στα ελβετικά σύνορα μέχρι και την θάλασσα της Μάγχης,με το Βέλγιο καθώς και μία λωρίδα γης γαλλικού εδάφους το οποίο αντιπροσώπευε το 10% της έκτασης της χώρας να έχει κατακτηθεί από τους Γερμανούς.Ένα συνεχές δίκτυο χαρακωμάτων από άκρη σε άκρη του μετώπου είχε αναπτυχθεί και από τις δυνάμεις της Αντάντ (Γάλλοι,Βέλγοι,Βρετανοί και δυνάμεις της Κοινοπολιτείας),αλλά και από τις Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία,Αυστροουγγαρία),με τον στατικό πόλεμο φθοράς να έχει αντικαταστήσει τον πόλεμο κινήσεων.
Οι Γερμανοί γνώριζαν πολύ καλά ότι αν οι επιχειρήσεις τραβούσαν σε μάκρος,οι πιθανότητες αίσιας έκβασης γιά εκείνους θα μειώνονταν δραματικά μιά και ο αντίπαλος συνασπισμός έλεγχε τις ανοικτές θάλασσες και το παγκόσμιο εμπόριο,ενώ η πιθανή συμμετοχή των ΗΠΑ στο πλευρό των δυνάμεων της Αντάντ (κάτι που τελικά έγινε το 1917) θα έγερνε οριστικά τη πλάστιγγα εις βάρος τους.Έτσι λοιπόν ο επικεφαλής του γερμανικού γενικού επιτελείου Erich von Falkenhayn εκπόνησε ένα σχέδιο άμεσης και μαζικής επίθεσης στο Βερντέν το οποίο βρισκόταν πάνω στον ποταμό Meuse (Μεύση η Μόζα).Η πόλη αυτή έστεκε φρουρός στη κορυφή της αντίστοιχης κοιλάδας η οποία είχε κατεύθυνση βορειοανατολική-νοτιοδυτική,ενώ στη βάση της βρισκόταν το ίδιο το Παρίσι.
Ο Φαλκενχάιν πίστευε ότι αν κατάφερνε να διαρρήξει τις γαλλικές γραμμές σ’ αυτό το σημείο θα μπορούσε να πετύχει μία γρήγορη προέλαση προς τη γαλλική πρωτεύουσα και ν’ αναγκάσει τους αντιπάλους του να συνθηκολογήσουν.
Η επιχείρηση σχεδιάστηκε με μεγάλη μυστικότητα,αλλά υπήρξε καθυστέρηση λόγω κακοκαιρίας,ενώ η γαλλική υπηρεσία πληροφοριών κατάφερε τελικά να μάθει την ημερομηνία έναρξής της.Έτσι οι Γάλλοι πρόφτασαν να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους στο Βερντέν με δύο μεραρχίες και ανέβασαν τον συνολικό τους αριθμό στους 30.000 άνδρες.Μετά το σφοδρό κανονιοβολισμό των γαλλικών θέσεων,ακολούθησε επίθεση από τρία σώματα γερμανικού πεζικού,συνολικής δύναμης 150.000 ανδρών.Οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά φλογοβόλα όπλα για να εκκαθαρίσουν τα γαλλικά χαρακώματα,αλλά και χημικά αέρια. Δύο μέρες αργότερα είχαν προελάσει επτά χιλιόμετρα μέσα στις εχθρικές γραμμές,ενώ στις 25 Φεβρουαρίου κατέλαβαν το Fort Douaumont (Φορ Ντουομόν),τον σπουδαιότερο κρίκο στην αλυσσίδα των οχυρών που περιέβαλλαν του Βερντέν.Οι γαλλικές γραμμές είχαν φτάσει στα όρια της κατάρρευσης,όμως οι ενισχύσεις υπό τον στρατηγό Philippe Petain (το όνομα του οποίου θα κηλιδωθεί ανεπανόρθωτα στον Β’Π.Π) ήλθαν πάνω στην ώρα και έτσι κατάφεραν να σταματήσουν τον γερμανικό οδοστρωτήρα και να σταθεροποιήσουν και πάλι το μέτωπο.
 Τον Μάιο ο Πετέν πήρε προαγωγή (έγινε μέλος του γαλλικού γενικού επιτελείου και το 1917 επικεφαλής του) και αντικαταστάθηκε από τον Robert Nivelle,ένα στρατηγό με επιθετικό πνεύμα και αποφασιστικότητα.Σε αυτόν αποδίδεται η φράση «Δεν θα περάσουν» («Ils ne passeront pas»).Δεν πέρασαν…Η γαλλική αντίσταση στο Βερντέν αποτελεί ένα ορόσημο για την ιστορία της χώρας και υπογράμμισε τη θέλησή της να μην υποκύψει στη γερμανική πίεση.
Στις μάχες αυτές πήρε μέρος και ένας νεαρός λοχαγός ο οποίος όμως στο τέλος πιάστηκε αιχμάλωτος.Το όνομά του ήταν Charles de Gaulle…
Μέχρι το καλοκαίρι η επίθεση είχε αποδυναμωθεί,αφού μία άλλη μεγάλη επιχείρηση με πρωτοβουλία των συμμάχων αυτή τη φορά στη περιοχή του Σομ,υποχρέωσε τους Γερμανούς ν’ αναδιατάξουν τις δυνάμεις τους.Μέχρι τον Δεκέμβριο οι Γάλλοι με τον Νιβέλ επικεφαλής,ξαναπήραν πίσω όλα τα εδάφη τα οποία είχαν χάσει από το ξεκίνημα της μάχης.
Το τίμημα των ανθρωπίνων απωλειών όμως ήταν τέτοιο που ξεπέρασε και την πιό νοσηρή φαντασία….184.000 Γάλλοι και 166.000 Γερμανοί άφησαν την τελευταία τους πνοή σ’ αυτή την κόλαση…215.000 Γάλλοι και 195.000 Γερμανοί ήταν οι τραυματίες και οι ανεπανόρθωτα σακατεμένοι ενώ κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς πόσοι άντρες κι’ από τις δύο πλευρές εκτελέστηκαν γιά ”δειλία στο πεδίο της μάχης”,πόσοι αυτοκτόνησαν η πόσοι κατέληξαν με σαλεμένο μυαλό στα διάφορα  στρατιωτικά ψυχιατρεία.
Ακόμα και σήμερα πεθαίνουν άνθρωποι από βλήματα που δεν έχουν εκραγεί αλλά και από την απίστευτη μόλυνση του εδάφους (17% αρσενικό και υψηλά ποσοστά βαρέων μετάλλων),γεγονότα που υποχρεώνουν τη γαλλική κυβέρνηση να μην επιτρέπει την πρόσβαση σε ολόκληρη τη περιοχή στην οποία έλαβε χώραν η πολύμηνη μάχη.Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι με το σημερινό ρυθμό καθαρισμού θα χρειαστούν περίπου εξακόσια (!!) χρόνια γιά να ξαναγίνει η κοιλάδα κατάλληλη γιά καλλιέργεια η γιά μόνιμη εγκατάσταση…
Πως λοιπόν να μη θυμηθεί κανείς τη ρήση του λατίνου δραματουργού Πλαύτου που σε μία από τις κωμωδίες του έγραψε κάτι το οποίο,κατά πως φαίνεται,έχει διαχρονική ισχύ γιά όλη την ανθρώπινη ιστορία…Ήταν τέσσερις μόνο λέξεις που τα λένε όλα…”Homo homini lupus est”.

 

Διαβάστε Περισσότερα