Ο αποτρόπαιος θάνατος του George Floyd επαναφέρει την μάστιγα του ρατσισμού, η οποία ενοχικά καιροφυλακτεί ανάμεσα στη μακρά ανθρώπινη ύπαρξη. Ως πότε όμως το πλήγμα της διαφορετικότητας θα μας κλονίζει, όταν πρόκειται μάλιστα για απώλειες ζωών. Όταν κατά την κοινωνική μας εξέλιξη, την ανεχόμαστε και την διαιωνίζουμε, μετατρέποντας μας σε απαθείς μάρτυρες, συνένοχους της ακλόνητης αυτής αρρώστιας.

Η αναφορά στο ‘μας’ ενοχοποιεί κάθε μέλος της ανθρώπινης επικράτειας, το οποίο λίγο πολύ δείχνει την ανεκτικότητα μας στην εξάπλωση διαχωρισμών. Ως πολίτες, εμείς οι ίδιοι αποδεχόμαστε συνειδητά ή μη την μορφή ρατσισμού, ώστε να διαβρώνει τις πεποιθήσεις μας. Συχνά, αναλωνόμαστε σε αστεία περί σεξισμού ή μειονοτικά σχόλια, παρακάμπτοντας τις απώτερες συνέπειες στον συνάνθρωπο. Η αίσθηση περί κυριαρχίας και ανωτερότητας μας καθιστά ανεύθυνα πλοηγούς υπόλοιπων ζωών, που υπομένουν το δυσβάσταχτο φορτίο της διάκρισης.

Η δυσμενής κατάσταση στις ΗΠΑ προήλθε από την απάνθρωπη εκδήλωση βίας με το υψηλότερο τίμημα: τον θάνατο ενός ανθρώπου που αντιμετωπίστηκε ως απειλή ή ‘άλλος’, μόνο από το χρώμα δέρματος. Η πρόθεση του θύτη αποτυπώνει περίτρανα το μένος και το απύθμενο μίσος απέναντι σε ανθρώπους «κατασκευασμένους» ως την μεγαλύτερη απειλή. Πράγματι, ο θύτης δεν δίστασε να ατιμάσει τον George Floyd. Αφού τον έχει ακινητοποιήσει παντελώς, προχωρά στην ταπείνωση των δικαιωμάτων του, του ικετευτικού του λόγου, της ίδιας του της ζωής. Βέβαια, το τραγικό επεισόδιο αποτελεί την ισχνή εικόνα ενός μεγαλύτερου ζητήματος. Οι καθημερινές επίμονες ματιές, η αποφυγή συναναστροφής με άτομα διαφορετικού υπόβαθρου και η συχνή εκδήλωση απέχθειας στα πρόσωπα τους, οδηγούν σε τύφλωση και εξαπόλυση των πιο βαθιών ενστίκτων. Επομένως, καταφεύγει κανείς στη βία, ακόμη και στο έγκλημα δίχως γυρισμό.

Το συμβάν στη Μινεάπολις δεν μπορεί κανείς να το μετριάσει με οποιοδήποτε ελαφρυντικό. Ο χαμός μίας ζωής με τέτοιο ανήθικο – δίχως αναστολές – τρόπο μόνο ως μη ανεκτός χαρακτηρίζεται. Ανησυχεί το γεγονός, η εύκολη διάπραξη ενός τέτοιου εγκλήματος, ανάμεσα σε περαστικούς και σε καθημερινούς δρόμους μίας κοινότυπης πόλης. Ως μία εικόνα αποκρουστική, αλλά συγχρόνως τόσο οικεία για τον θύτη και τους συνεργούς του. Άραγε αν η κίνηση του γόνατος δεν ήταν θανατηφόρα, θα εκδηλωνόταν η διάχυτη αδικία εκ μέρους μας; Και αφού διαδραματιζόταν ένας ζωντανός – σε βίντεο – θάνατος συμπολίτη, είχαμε την ευκαιρία να επέμβουμε την ύστατη στιγμή; Κι αν ναι, γιατί δεν πράξαμε ανάλογα; Ενδεχομένως, λόγου φόβου προς τις απέναντι δυνάμεις. Ίσως για τη δική μας προστασία… Ερωτήματα παράπλευρα, αμφισβητήσιμα, με πολύπλευρες απαντήσεις.

Καιρός, λοιπόν, να εγκαταλείψουμε τον μανδύα του ρατσισμού. Ένα ένδυμα καταπλάκωσης, ενοχλητικό και πνιγηρό. Ας αφεθούμε ελεύθεροι και ανεξάρτητοι, αποτραβηγμένοι από απαρχαιωμένους χαρακτηρισμούς. Ο θάνατος του George Floyd ας προσδώσει «ανάσα» για μία πιο δίκαιη κοινωνία, αδιάλλακτη στη ρατσιστική χροιά των ημερών μας. Το ατυχές δεν παύει να είναι ο χαμός ενός ακόμη ανθρώπου, μέχρι ως ότου κατανοήσουμε την αξία της αρμονικής συνύπαρξης ανεξαρτήτως πολιτισμών, θρησκείας ή διαφορετικών βιολογικών χαρακτηριστικών. Διότι υπεράνω όλων, εδρεύει η δημοκρατία και η ελευθερία μας.