Το σύνδρομο της Στοκχόλμης Ι Sherlock

Το 1973 σε μια τράπεζα της Στοκχόλμης, πραγματοποιήθηκε μια ληστεία η οποία είχε διάρκεια έξι ολόκληρες ημέρες. Συγκεκριμένα, δύο Σουηδοί κακοποιοί στην προσπάθεια τους να αποσπάσουν χρήματα κράτησαν όμηρους τέσσερα άτομα που εργάζονταν στο συγκεκριμένο τραπεζικό υποκατάστημα. Εκείνη την στιγμή κανέναν επιστήμονας που ασχολείται με την ανθρώπινη δεν μπορούσε να αντιληφθεί τι θα επακολουθούσε. Αφότου συνελήφθησαν από την αστυνομία και οδηγήθηκαν σε δίκη θα περίμενε κανείς πως οι όμηροι θα <<διψούσαν>> για δικαιοσύνη και φυσικά θα ευελπιστούσαν σε μια τιμωρία καταπέλτη. Αντιθέτως, αρνήθηκαν να καταθέσουν εις βάρος των δύο κατηγορούμενων και μάλιστα προσπάθησαν να τους ενισχύσουν οικονομικά στον δικαστικό τους αγώνα !

Αυτή η μικρή ιστορία μας εισάγει ένα νέο σύνδρομο το οποίο έχει απασχολήσει για πολλά χρόνια τους μελετητές της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Το σύνδρομο αυτό εμφανίζεται άλλωστε και σε θύματα είτε λεκτικής είτε σωματικής βίας, οι οποίοι αρνούνται να καταγγείλουν τον επίδοξο θύτη, του οποίου στο πρόσωπό του εφεύρουν διάφορες δικαιολογίες για να υπερασπιστούν τις πράξεις του. Ακόμη το συναντάμε, άτυπα φυσικά, σε όλες τις μορφές εξουσίας οι οποίες ΄΄για το καλό μας’’ ακούν βία στο κοινωνικό σύνολο, το οποίο με την σειρά του δικαιολογεί της πράξης της.

Επιστρέφοντας στην εξήγηση, οι ψυχολόγοι ύστερα από πολυετείς έρευνες έδωσαν την επιστημονική τους θεωρία. Πλέον το σύνδρομο της Στοκχόλμης αποτελεί μια αντίδραση του θύτη από την δυσάρεστη κατάσταση, ψυχολογική ή σωματική, που βιώνει εκείνη την δεδομένη χρονική στιγμή. Πιο συγκεκριμένα προσπαθεί να εκλαϊκεύση τον θύτη, να ερευνήσει τα κίνητρα που τον οδηγούν στην προβατική του συμπεριφορά και γενικότερα το άτομο εκείνη την στιγμή προσπαθεί να αποσπάσει ένα θετικό συναίσθημα. Είναι σε θέση να κοντραριστεί ακόμη και με τα αγαπημένα του πρόσωπα προκειμένου να υπερασπιστεί τον ΄’παρεξηγημένο’’ άνθρωπο που οδηγήθηκε στην παραβατικότητα. Επιπλέον, οι ψυχολόγοι τείνουν να ομοιάζουν την συγκεκριμένη πάθηση με αυτή του μετατραυματικού στρες. Ο λόγος έγκειται στο γεγονός πως το άτομο παρουσιάζει τα ίδια συμπτώματα όπως δυσκολία συγκέντρωσης, υπερβολικό άγχος και εφιάλτες κατά την διάρκεια του ύπνου.

Κάλλιστα θα μπορούσαμε να εξισώσουμε το σύνδρομο της Στοκχόλμης και με την πολιτική. Αλήθεια, πως εξηγείται το γεγονός πως η Ελλάδα συνεχίζει να εκλέγει ανίκανους στην εξουσία, ύστερα από το κακό που έχουν προξενήσει ? Οι δικαιολογίες των ψηφοφόρων για την στήριξη σε κόμματα που έχουν φέρει την μιζέρια και την κακουχία μπορεί να εμπεριέχει τα συμπτώματα του συνδρόμου που μόλις αναφέραμε.

Εν κατακλείδι, το σύνδρομο της Στοκχόλμης αποτελεί μία πάθηση που εφαρμόζεται σε πληθώρα περιπτώσεων και αποτελεί ακόμη και σήμερα ένα σπουδαίο φαινόμενο της κοινωνιολογίας/ψυχολογίας.

 

Sherlock

 

Διαβάστε Περισσότερα